مولکول ها چیز خاصی نیستند. یک سری ذرات ریزه میزه هستند که با تجمع خود مواد را تشکیل می دهند. مثلا یک مشت آب از روی هم جمع شدن تعداد بسیار بسیار زیادی مولکول آب به وجود می آید. یک مولکول آب خودش از یک سری چیزهای های دیگر به اسم اتم به وجود می آید. اتم ها به تنهایی خاصیت خاصی ندارند. اما اگر چند اتم کنار هم قرار بگیرند مولکول به وجود می آید و مجموعه این چند اتم که مولکول نامیده می شوند، یکهویی صاحب خاصیت می شود. برای همین می گویند که مواد از مولکول ها ساخته می شوند. مولکول کوچکترین قسمت یک ماده است که خاصیت آن ماده را دارد.

مثلا یک اتم هیدروژن خاصیت خاصی ندارد.اما اگر یک اتم هیدروژن کنار یک اتم هیدروژن دیگر قرار بگیرد، یک مولکول گازی به وجود می آورد: یعنی گاز هیدروژن. یک اتم اکسیژن هم خاصیت خاصی ندارد اما اگر کنار یک اتم اکسیژن دیگر قرار بگیرد یک مولکول گازی مفید و حیاتی برای ما به وجود می آورند: گاز اکسیژن. اگر سه تا اتم اکسیژن کنار هم قرار بگیرند شکل دیگری از گاز را به وجود می آورند. گازی که لایه ازون را می سازد. بنابراین شکل کنار هم قرار گرفتن اتم ها، به اصطلاح پیوند بین اتم ها، مولکول های مختلف و در نتیجه مواد مختلف را به وجود می آورد. 

کیک از آرد و تخم مرغ و شکر و یک سری چیزهای دیگر درست شده است. اما وقتی شما اول آرد بخورید، بعد شکر و بعد تخم مرغ، احساس می کنید کیک خورده اید؟ در واقع فکر کنم بیشتر احساس دل پیچه پیدا کنید! سبز به همین ترتیب با خوردن گاز هیدروژن و بعد گاز اکسیژن این احساس را ندارید که آب نوشیده اید. اول باید دوتا هیدروژن با یک اکسیژن به هم متصل شوند و بعد حالا اگر شما این ترکیب را بنوشید، تشنگی شما برطرف می شود.گرچه  یک مولکول آب آنقدر ریزه میزه است که تشنگی شما برطرف نمی شود!! نیشخند

 

اتم ها مثل حروف الفبا می مانند. حروف الفبا به تنهایی معنای خاصی ندارند. مثلا حرف ک معنی خاصی ندارد. حرف ی هم معنی خاصی ندارد. حالا اگر من این حرف ها را با هم ترکیب کنم می شود کلمه کک که یک حشره خیلی ریزه پیزه سیاه کوچک است که آدم را می گزد. می شود از ترکیب این دو حرف کیک هم به دست آورد که خیلی هم خوشمزه و با مزه و شیرین است. مولکول ها مانند کلمات هستند. همانطور که حروف به هم متصل می شوند و کلمه می سازند، اتم ها هم به هم وصل می شوند تا مولکول ها را به وجود بیاورند.

اما چی باعث می شود که مولکول های یک ماده در کنار هم باقی بمانند؟

مولکول های مواد همدیگر را می ربایند. به همین علت مولکول های آب کنار هم باقی می مانند و از هم فاصله نمی گیرند. البته مقدار این ربایش در مواد جامد و مایع و گاز با هم فرق دارد. نیروی ربایش بین مولکول های گاز خیلی کم و تقریبا ناچیز است. برای همین مولکول های گاز تا جایی که بتوانند از هم دور می شوند و آزاد و رها هستند و برای خودشان تنهایی تاتی تاتی می کنند. به همین دلیل هواپیما راحت از توی هوا رد می شود! تصور کنید اگر ربایش بین مولکول های هوا زیاد بود برای هواپیما چه اتفاقی می افتاد؟!!یولچشمک

ربایش بین مولکول های جامد آنقدر زیاد است که به همین راحتی ها دست از سر هم بر نمی دارند و از کنار هم تکان نمی خورند. برای جدا کردن مولکول های جامد باید حسابی از زور بازو استفاده کنید. ( مثل خرد کردن قند یا شکستن چوب). برای همین تفاوت در مقدار ربایش، فاصله بین مولکول ها در سه حالت ماده با هم فرق دارد. خودتان می توانید حدس بزنید که در کدام حالت این فاصله بیشتر و در کدام حالت کمتر است.

نکته برای ششمی ها: پختن یک تغییر شیمیایی است. چون با پختن یک ماده غذایی شکل مولکول ها عوض می شود. مولکول های مختلف، مواد مختلف را به وجود می آورند. در واقع حرارت باعث می شود که شکل مولکول ها تغییر کند و اتم های جدیدی به دست بیاورند و یا حتی اتم هایی را از دست بدهند. مولکول نان، با مولکول آرد تفاوت دارد و تغییر شیمیایی یعنی تغییری که در آن ساختار ماده عوض شود و ماده تولید شده، با ماده قبلی فرق داشته باشد. اتفاقی که در پختن و در سوختن می افتد.